ETİMET

Türkiye’nin tek, Avrupa’nın en büyük kapasiteli Düşük Karbonlu Ferrokrom üreticisi

Hoşgeldiniz

Şirketimiz, Eti Elektrometalurji Anonim Şirketi; Krom Cevheri, Kuvarsit, Silikoferrokrom, Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom üreticisidir. Ürünlerimizden Krom Cevheri ve Kuvarsit, Silikoferrokrom gibi yine kendi ara ürünlerimizin hammaddeleridir. Bu ürünlerin satışı yapılmamakta ve sadece tek ticarî ürünümüz olan Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom üretiminde kullanılmaktadır.

Şirketimizin Krom Madenciliğinin geçmişi, bazılarının başlangıcı Osmanlı Devleti döneminde fermanla verilen ruhsatlara uzanmaktadır. Şirketimiz Etibank iştirakiyle Türkiye’nin ikinci Ağır Sanayi tesisi olarak inşa edilen Antalya Elektrometalurji Fabrikasında, 1962 yılından bu yana kesintisiz olarak Düşük Karbonlu Ferrokrom üretmektedir. Fabrikamızın kuruluş üretim kapasitesi yılda 8 bin metrik-ton’du. 2011 yılında başlayan ve kesintisiz devam eden yatırımlarla bugün yılda 36 bin metrik-ton’a ulaşmıştır.

Şirketimiz

Türkiye’de:
Türkiye’nin tek Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom üreticisi olarak, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin yayımladığı “Türkiye’nin İlk 1000 İhracatçısı” listesine göre;
• 2021 yılında Türkiye ihracatında 219.
• 2022 yılında Türkiye ihracatında 137.
• 2023 yılında Türkiye ihracatında 276.
sırada yer aldık.

Tüm Sektörde:
Uluslararası Krom Geliştirme Birliği ICDA’nın yıllık sektör istatistiklerine göre, Eti Elektrometaluji A.Ş.;
• Üretim kapasitesi açısından Avrupa’nın en büyük Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom üreticisidir.
• 2023 yılında Avrupa’ya en çok Düşük Karbonlu Ferrokrom ihraç eden üreticidir.
• Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom, metalurjik bir ara ürün olan Silikoferrokromla üretilmektedir. Şirketimiz, dışa bağımlı olmadan bu ara ürünü üretebilen Avrupa’daki tek üreticidir.
• Ürün kalitesi açısından, Ultra-Düşük Karbon ve eser element içeriği dikkate alındığında Dünyanın en iyi iki üreticisinden biridir.

Sektör istatistik raporları; Orta, Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom istatistiklerini aynı tablolarda değerlendirmektedir. Bu istatistiklere göre, bu kalitelerde yılda yaklaşık 870 bin metrik-ton Ferrokrom üretilebilmektedir. Bunun yaklaşık 600 bin metrik-ton’u Çin Halk Cumhuriyeti’nde üretilmekte ve yine aynı pazarda tüketilmektedir.

Tarihçemiz

Avrupa’da başlayan Sanayi Devrimi, Avrupalı ülkelerin hammadde kaynaklarına olan ihtiyacını ortaya çıkarmış ve bu devletler bu ihtiyaçları için 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti topraklarında araştırmalar yapmışlardır. Bu yüzyılın sonlarında Fethiye, Muğla’da bulunan ve metalurjik kalitede nadir bulunan Krom yatakları yabancılar tarafından işletilmeye ve Avrupa’ya taşınmaya başladı. 1935 yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün direktifiyle “Ülkemizin yer altı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek üzere, sanayimizin ihtiyacı olan madenleri, hammaddeleri, enerjiyi üretmek ve her nevi banka muamelelerini yapmak” amacıyla Etibank kuruldu. Etibank kurulunca, Fethiye, Muğla’daki Krom ruhsatları Fethiye Şirket-i Madeniyesi T.A.Ş.’e geçmiştir. Şirketimiz, bu sahalarda Krom madenciliğini sürdürmektedir.

İkinci Dünya Savaşı’nın nedenlerinden biri sanayi hammaddeleri üzerindeki hak talepleriydi. Savaştan sonra, İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Avrupalı devlet adamlarının Avrupa’da kalıcı bir barış oluşturma çabaları hız kazandı. 1951 yılında, Belçika, Federal Almanya, Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda’dan oluşan 6 üye ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kuruldu. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu daha sonra bugünkü Avrupa Birliği’ne dönüşecekti.

Çelik üretiminin Dünya tarihinde bu denli önemli olması, Çelik kalitesinin ve Çelik üretiminin sürekli artışını sağlar. Aşınmaya ve korozyona karşı daha dayanıklı Çeliklerin üretimi için Krom vazgeçilmez bir unsur haline gelir. Türk Krom Cevheri’nin yüksek metalurjik kalitesi, bu hammaddeyle üstün kalitede Ferrokrom üretimi fikrini ortaya çıkarır ve 1957 yılında, Türk Etibank ve Fransız Pechiney-Compadec grupları birleşerek Antalya, Türkiye’de bir Düşük Karbonlu Ferrokrom Fabrikası kurmaya karar verirler. Fabrika 12 Ekim 1962 yılında, aralarında Dönemin Türkiye Cumhuriyeti Çalışma Bakanı, Fransız Şirketi yetkilileri NATO delegelerinin de olduğu bir heyet tarafından törenle açılır. 1970 yılında Pechiney, hisselerini Etibank’a devreder ve Şirket yüzde yüz Türk sermayeli olarak faaliyetlerine devam eder. 1998 yılında Etibank yeniden yapılandırılarak Eti Holding ve ona bağlı Eti Elektrometalurji A.Ş. kurulur. Eti Elektrometalurji A.Ş. 2000 yılıdna Özelleştirme İdaresine devredilir ve 2004 yılında Başbakanlık Özelleştirme İdaresi kararıyla Özelleştirilerek ihalede en yüksek teklifi veren Aksu Madencilik Sanayi ve Elektrik Üretim Ticaret A.Ş. (Şirketin eski unvanı “Aksu Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.) şirketine devredilmiştir. 2004 yılından bu yana Aksu Grup ve Özdoğu Sarp A.Ş. tarafından yönetilmektedir. Bu dönemden itibaren yapılan alt ve üstyapı çalışmalarıyla, 2016 yılında üretim kapasitesi yılda 36.000 metrik-ton’a çıkarılmıştır.

Yatırımcı İlişkileri

Halka Arz

Halka arz ile ilgili yayınlanan belgeleri aşağıdaki butonlara tıklayarak görüntüleyebilir ve indirebilirsiniz.

KROM HAKKINDA

Kromun Tarihçesi

Modern arkeologlar, Antik Çin uygarlığının kullandığı bazı silahların iki bin yıldan bu yana paslanmadığını, bunun Krom kaplı olmalarının sayesinde olduğunu belirtmektedirler.

Alman jeolog Johann Gottlob Lehmann, 1766 yılında kaleme aldığı De Nova Minerae Plumbi Specie Crystallina Rubra, Epistola adlı eserinde Sibirya’nın Ural Dağları’nda sarı-turuncu renkli, “kırmızı kurşun cevheri” anlamında Rotbleierz diye adlandırdığı bir mineralden bahseder. Bu mineral, bugün bilinen adıyla Krokoit olan Kurşun-Krom bileşiğidir. İçinde Krom olduğu, Fransız kimyager Nicolas-Louis Vauquelin tarafından 1797 yılında bulunmuştur. Vauquelin bu yeni elemente, Yunanca renk anlamına gelen Chromium adını verir.

19. yüzyıl boyunca, genelde boya, kaplama gibi küçük endüstriyel ölçeklerde kullanılır. 1821’de İngiliz Fizikçi Michael Faraday’ın, Krom’un paslanmazlık etkisini keşfeder ve bundan birkaç yıl sonra alaşım malzemesi olarak kullanır.

Modern Türkiye’deki ilk Krom varlığı, Amerikalı kimyager John Lawrence Smith’in Osmanlı Devleti döneminde yaptığı çalışmalarla 1848 yılında ortaya çıkar. 1887 yılında, ruhsat hakları bugün hâlen Şirketimize ait olan Üçköprü, Fethiye, Muğla’da Krom madencilik faaliyetleri başlar. Şirketimizin Krom üretim geleneği, Krom’un ticarî olarak kullanımına dek uzanmaktadır.

Nobel Kimya ödüllü Henri Moissan, 1893 yılında Krom Oksit ve Karbon kullanarak bir ark fırınında, yani bugünkü endüstriyel yöntemle ilk defa Ferrokrom üretir. Ferrokrom’un ve nihayet Paslanmaz Çeliğin endüstriyel ölçekli üretimi, 1900’lü yılların başında gerçekleşir.

Krom
Krom, Cr sembolüyle gösterilen, atom numarası 24, standart atom ağırlığı 51.9961 olan, gümüş renkli parlak görünümlü metalik bir elementtir.

Kromit
Demir, Krom ve Oksijenden oluşan FeCr2O4 veya MgAlFeCr2O3 moleküler yapısıyla gösterilen spinel grubu mineraldir. Krom Cevherinden elde edilir.

Krom Cevheri
Krom sadece Krom Cevherinden elde edilebilir. Kom Cevheri, içeriğine bağlı olmakla beraber koyu griden siyaha uzanan bir mat renk spektrumundadır. Krom Cevheri, bazik ve ultrabazik kayaçlarda; Güney Afrika, Kanada, Finlandiya ve Madagaskar’da katmanlı; Kazakistan, Türkiye, Arnavutluk’ta tanecikli yapıda yataklarda bulunur.

Krom Cevheri, endüstriyel kullanıma uygun hâle getirilmek için bir dizi zenginleştirme prosesinden geçmekte ve metalurjik amaçla kullanılmaktadır. Cevherin yer altından çıkarıp Ferrokrom’a kadar saflaştırarak üretebilen kuruluşlar entegredir. Şirketimiz kuruluşundan bu yana kendi cevherinden Ferrokrom üreten entegre bir kuruluştur. Şirketimiz tarafından çıkarılan ve üretilen cevherin tamamı, metalurji tesisimizde Düşük Karbon Ferrokrom üretiminde kullanılmaktadır.

Ferrokrom’un kalite ve sınıflandırması, başta içeriğindeki Krom oranıyla tespit edilir. Ferrokrom’daki Krom oranı, Krom Cevheri bünyesindeki Krom Oksit oranına (tenör) ve Krom ile Demir’in oranına (rasyo) bağlıdır. Bu iki unsur bir arada bulunmadığında, yüksek kalitede Ferrokrom üretmek mümkün değildir.

Ferrokrom (FeCr) Hakkında – Temel Tanım ve Kavramlar
Tüm Dünyada yılda yaklaşık 2 Milyar metrik-ton Ham, 58 Milyon metrik-ton Paslanmaz Çelik üretilmektedir. Her iki üretim de artarak devam etmektedir. Çeliğin paslanmaz özellikte olmasını sağlayan en önemli element Krom’dur. Krom oranı en az %11, ortalama %18 olan Çelikler, Paslanmaz Çelik olarak kabul edilmektedir. Bu Krom oranı, üretim sırasında Çeliğe eklenen Ferrokrom adı verilen alaşımla sağlanmaktadır.

Ferrokrom, adından anlaşılacağı üzere Demir ve Krom alaşımı bir metaldir. Demir ve Krom, çeşitli madencilik ve zenginleştirme yöntemleriyle elde edilen Krom cevheri bünyesinde yer almaktadır. Krom cevheri bünyesindeki Krom’un Demir’e oranı (rasyo) ne kadar yüksekse, bu cevherle üretilen Ferrokrom’un tenörü yani içeriğindeki Krom oranı o kadar yüksektir. Türk Krom cevheri bu oran konusunda oldukça zengindir.

Ferrokrom’un kalitesi, içeriğindeki Krom ve Karbon, Silisyum gibi elementlerin miktarları ile sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflandırma, tarihi süreç içerisinde ana tüketici Demir-Çelik sektörü ile döküm ve süperalaşım sektörlerinin talepleriyle şekillenmiştir. Bu anlamda sektörde dört tip Ferrokrom üretilmektedir:

• Şarj Krom
• Yüksek Karbonlu Ferrokrom
• Orta Karbonlu Ferrokrom
• Düşük Karbonlu Ferrokrom
• Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom

Şarj Krom: İçeriğinde %45-56 oranında Krom ve %3-7 oranında Silisyum olan Ferrokromdur.
Yüksek Karbonlu Ferrokrom: İçeriğinde %60-70 oranında Krom ve %1-3 oranında Silisyum olan Ferrokromdur.
Şarj Krom ve Yüksek Karbonlu Ferrokrom’un içeriğinin %4-9’u Karbon’dur. Her iki ürünün yıllık global üretimi yaklaşık 14 Milyon metrik-ton’dur.
Orta Karbonlu Ferrokrom: içeriğinde %0,500-4 oranında karbon olan, piyasada “Medium Carbon” olarak bilinen Ferrokromdur.
Düşük Karbonlu Ferrokrom: içeriğinde %0,500’ten daha az oranda Karbon olan Ferrokromdur. Şirketimiz bu kalitede üretmektedir.
Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom: içeriğinde %0,030 ve daha az oranda Krom olan Ferrokromdur. Şirketimiz bu kalitede üretmektedir.

Ürünlerimiz

Düşük Karbonlu Ferrokrom
içeriğinde %0,500’ten daha az oranda Karbon olan, Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom ise içeriğinde %0,030 ve daha az oranda Krom olan Ferrokromdur.

Eti Elektrometalurji A.Ş. olarak ürün dağılımımızın çoğunluğu %0,100 Karbon oranındadır. Yani genel ürün kalitemiz, sektörel tanım sınırından beş kat daha yüksektir. Ultra-Düşük Karbonlu ürünlerimiz, talebe göre çok daha yüksek kalitelerde, %0,015 Karbon seviyelerine kadar üretilmektedir. Yıllık üretimimizin Krom ortalaması %70’in üzerindedir.

DÜŞÜK KARBONLU FERROKROM (LC-FeCr) 

KİMYASAL ÖZELLİKLER

Elementler [%] Analiz Yöntemleri
Cr 68 – 74 ASTM E363 / XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
Si 1,0 % max. TS 2521, XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
C 0,05 max. LECO CS744
0,06 max.
0,08 max.
0,10 max.
0,15 max.
P 0,030 max. ICP OES (SPECTRO ARCOS II MV 130 NM) 
XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
S 0,025 max LECO CS744
 
DİĞER ÖZELLİKLER
Yoğunluk 7,16 gr/cm3
Erime Sıcaklığı 1.545 °C
Boyutlar 10-50 mm (90% min.) Std.

ULTRA-DÜŞÜK KARBONLU FERROKROM (ULC-FeCr) 

KİMYASAL ÖZELLİKLER

Elementler [%] Analiz Yöntemleri
Cr 68 – 74 ASTM E363 / XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
Si 1,0 max. TS 2521, XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
C 0,015 max.  LECO CS744
0,025 max.
0,030 max.
P 0,030 max. ICP OES (SPECTRO ARCOS II MV 130 NM) 
XRF (SPECTRO XEPOS 05 P)
S 0,025 max LECO CS744
 
 
DİĞER ÖZELLİKLER
Yoğunluk 7,16 gr/cm3
Erime Sıcaklığı 1.545 °C
Boyutlar 10-50 mm (%90 min.) Std.

Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom’un Başlıca Kullanım Alanları

Demir-Çelik Endüstrisi: Üretilecek Çelik kalitesinde, istenen Krom miktarını hassas bir şekilde sağlamak için Yüksek Karbonlu Ferrokrom’dan sonra kısmen kullanılmaktadır. Üretilen Düşük Karbonlu Ferrokrom’un yaklaşık %80’i bu sektör tarafından tüketilmektedir.

Döküm Endüstrisi: Üretilecek yüksek Çelik kalitesinde, istenen Krom miktarını sağlamak için doğrudan kullanılmaktadır. Üretilen Düşük Karbonlu Ferrokrom’un yaklaşık %15’i bu sektör tarafından tüketilmektedir.

Özel/Süper Alaşımlı Çelikler: Havacılık, Uzay, Otomotiv, Petrol, Doğal Gaz, Petrokimya, Enerji, Tıp gibi sektörlerin yüksek hassasiyet gerektiren özel ürünlerindeki Krom ihtiyacı, Düşük ve Ultra-Düşük Karbonlu Ferrokrom ile sağlanmaktadır.

Düşük ve Ultra Düşük Karbonlu Ferrokrom (LC ve ULC-FeCr) Üretimi

DKFeCr, ergitilmiş Kromit’in, Silikoferrokrom (SiFeCr) metali ile silikotermik reaksiyonu sonucu üretilir. Bu reaksiyon için gerekli sıvı Kromit, ergitme fırınında (EAF); sıvı veya katı Silikoferrokrom metali, bir indirgeme fırınında (SAF) üretilmektedir. ETİ, birbirinden bağımsız iki ayrı ünitede; toplam 14 MVA gücünde ergitme fırınları ve toplam 22,5 MVA indirgeme fırınları ile, yılda 36.000 Mton DKFeCr üretim kapasitesine sahiptir. ETİ bünyesindeki tüm fırınlar, 2012-2015 yılları arasında gerçekleşen revizyon çalışmalarıyla, sektördeki en son teknoloji ile güncellenmiştir. 60 yılı aşan tecrübesi ile ETİ, bu üretimi Perrin ve Duplex metodlarıyla yapabilen sektördeki tek üreticidir.

Yüksek saflığı ve kalitesiyle farklı bir kullanım alanı olan DKFeCr’un üretimi; hammadde hazırlamadan, ambalajlamaya kadar tüm üretim süreci, her basamağında farkı kalite kontrol yöntemleriyle takip edilmektedir.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Yönetim Sistemleri

Şirketimiz sürdürülebilirlik çalışmaları ile, sektörde en iyi konumda olmayı hedeflemektedir. Sürdürülebilir Entegre Yönetim Sistemimiz hali hazırda 5 farklı yönetim sistemine göre kurgulanmış ve gereklilikleri sağlanmıştır. Şirketimizde yürürlükte olan Yönetim Sistemleri:
• ISO 9001:2015 Kalite
• ISO 14001:2015 Çevre
• ISO 45001:2018 İş Sağlığı ve Güvenliği

2025 yılında yürürlüğe girecek Yönetim Sistemleri:
• ISO 50001:2018 Enerji
• ISO 46001:2019 Su Verimliliği

EcoVadis


Şirketimiz; Çevre Duyarlılığı, Etik İlkeler, İş ve İnsan Hakları, Satınalma gibi sürdürülebilirlik konularında, Ecovadis tarafından değerlendirilmektedir. EcoVadis, kuruluşunuzun tüm değer zinciri boyunca sürdürülebilirlik performansını yönetmesine, ölçmesine ve iyileştirmesine yardımcı olmak için tasarlanmış bir dizi sürdürülebilirlik çözümü sunan bir SaaS şirketidir.

Etik, çevre, işçi ve insan hakları riskleri her boyut, sektör ve konumdaki ticari ortaklar için kritik sorunlardır. Sonuç olarak büyük satın alma kuruluşları, şu önemli avantajları hayata geçirmek için sürdürülebilir tedarik uygulaması yapıyor: tedarik zincirini kesintiye uğrama riskini azaltma, şirket itibarını ve markalarını koruma, iş birliğine dayalı eylemlerle maliyetleri düşürme, sermayeye erişimi kolaylaştırma, değerlemeyi artırma ve tüketicilerin sürdürülebilir ve sorumluk sahibi bir tedarik zinciri talep etmesine yanıt olarak pazar avantajı sağlama.

Bununla birlikte çok az kuruluş bu avantajları müşterilerin, paydaşların ve düzenleyicilerin sürekli gelişen taleplerini karşılamak için gerek duydukları ölçekte gerçekleştirecek şirket içi sürdürülebilirlik uzmanlığına sahiptir. Dolayısıyla dünyanın dört bir yanından kuruluşlar, ticari ortakları sürdürülebilirlik performansları konusunda değerlendirip izleyen ve aynı zamanda sürekli iyileştirmeyi teşvik eden küresel standartlardaki bir sürdürülebilirlik yönetimi platformu olan EcoVadis’e yöneliyor.

EcoVadis, küresel tedarikçi tabanlarını veya seçilmiş iş ortaklarını değerlendirmek ve izlemek için çeşitli çok uluslu şirketlerle iş birliği yapmaktadır. 2023 sonu itibariyle EcoVadis veri tabanı, 180’den fazla ülke ve 220’den fazla sektörde değerlendirilmiş 130.000’den fazla şirketi içermektedir.

Şirketimiz Ecovadis sistemi içerisinde Sürdürülebilir Yönetim biçimi ile Paydaşlarına, Çevreye ve Enerji Kaynaklarına olan dikkati sayesinde ve bu sistem içerisinde yapmış olduğu raporlamalar ve objektif deliller sonucunda 2025 yılı içerisinde Bronz madalyayı almak için hak kazanmıştır.

© 2025 Her Hakkı Saklıdır F1KR1B1R

İletişim Bİlgileri
Kepez Mah. Antalya Blv. No:5, 07090
Kepez/Antalya

+90 (242) 332 54 60